Sinds een jaar schrijf ik voor Harper’s Bazaar niet alleen over kleding, maar ook over kunst. Dit stuk, over de jubileumtentoonstelling in De Pont in Tilburg (nog t/m 18 februari te zien), verscheen in het novembernummer van 2017.

De Pont in Tilburg – degene die er nog nooit op bezoek is geweest, heeft nu een opperbeste reden om eindelijk te gaan. Deze maanden viert het museum, gevestigd in een voormalige wolspinnerij die aan het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw onder handen werd genomen door architectenbureau Benthem Crouwel (en in 2015 opnieuw voor een renovatie), zijn 25^ste verjaardag. Voor de tentoonstelling WeerZien putte De Pont uit de omvangrijke eigen collectie en vroeg daarnaast ook kunstwerken te logeren die de afgelopen tijd als bruiklenen te zien waren in diverse exposities die het museum presenteerde. Een ‘weerzien van verwanten’, noemt De Pont dat.

Ik verheug me erop. Hoewel ik de deur van het museum niet platloop (wie zijn best doet om zoveel mogelijk verschillende tentoonstellingen te bezoeken, heeft aan Nederland Museumland een hele kluif), overvalt me altijd wanneer ik de geweldig weidse, industriële ruimte betreed hetzelfde gevoel: dat ik thuiskom, of in elk geval terugga naar de plek waar het voor mij, meer dan twintig jaar geleden, allemaal begon. De Pont is het museum waar ik me met mijn studiegenoten tijdens een excursie stond te vergapen aan de manshoge bibbergeesten van de Duitse kunstenaar Thomas Schütte en waar we een beetje nerveus een duister gangetje van gele bijenwas in liepen met de magische naam Wolfgang Laib in onze oren en die overweldigende geur in onze neus. De kunstwerken die ik leerde kennen, in de grote tentoonstellingsruimte en in de intieme ‘wolhokken’ daaromheen, zullen me de rest van mijn leven vergezellen.

Planet Circle van Richard Long in De Pont, Tilburg

De Pont is ook het thuis van een van de puurste sculpturen die ik ken: Planet Circle (1991) van de Engelse kunstenaar Richard Long. Een cirkel van brokstukken roomwitte kalksteen op de grond, meer is het niet. En tegelijkertijd is het alles wat je wenst: de natuur die door de kunstenaar naar binnen werd gehaald en daar als een soort eerbetoon aan zichzelf werd uitgespreid, grillig en harmonieus tegelijk, zoals de natuur kan zijn. Zoals het werk daar ligt, op de grijze betonnen vloer van het museum en onder het plafond met de metalen balken – dat staat voor altijd in mijn geheugen gegrift.

Thomas Schütte, Große Geister nrs. 4, 5 1997, nr.14, 1999

Planet Circle is gelukkig een onderdeel van WeerZien. Evenals de Grosse Geister van Thomas Schütte, schilderijen van Marlene Dumas, Marc Mulders en Rob Birza, ook al van die oude bekenden van De Pont, foto’s van de Amerikaanse kunstenaar Jeff Wall en een grote installatie van Ai Weiwei uit China. Al deze kunstwerken vormen, zo wordt trots vermeld in de aankondiging van de jubileumexpositie, het DNA van de collectie van het museum, dat dankzij de nalatenschap van de Tilburgse jurist en kunstliefhebber Jan de Pont (1915-1987) al 25 jaar lang financieel onafhankelijk is.

Ik ben benieuwd welke kunstwerken gedurende die jaren onverwacht vriendschap hebben gesloten. Welke ineens oud blijken, als kennissen die je lang niet zag en die ineens bevattelijk zijn gebleken voor het verstrijken van de tijd. En welke ik, misschien geheel ten onrechte, ben vergeten. WeerZien komt waarschijnlijk nog het dichtst in de buurt van een schoolreünie.

WeerZien. 25 jaar De Pont. T/m 18 februari in De Pont, Tilburg.