Van sommige foto’s word ik zo instant blij, dat ik het gewoon niet vertrouw. Ik vrees dat die achterdocht het product is van deze tijd. Elke nieuwsfoto is een potentiële ploffer in de relatieve kalmte van het huiskamerbestaan; een beeld om van te walgen, te schrikken, om boos van te worden of de ogen voor te sluiten, omdat het een van de 188 duizend (grove schatting, hoor) brandhaarden, misstanden en verkeerde beslissingen op de wereld belicht. En dan dit: een ezel, een kar met frisgroene planten en een zee in de kleur van geluk.

Dus ik meteen kijken, als de gepersonifieerde argwaan die ik inmiddels ben: wat klopt hier niet? Moest ik na verloop van tijd toch voorzichtig concluderen dat alles op deze foto strookt met de actuele punten van aandacht en zorg. Ik loop er even kort doorheen.

De foto werd gemaakt in de Gazastrook, een explosieve regio – maar is hier iets van geweld te zien? Gelukkig niet. Gaan we door. De Palestijnse man op de bok draagt een mondkapje. Mooi, dan krijgen we daar geen gezanik mee. Hij stoot ook geen surplus aan CO₂ uit, want het ontbreekt de kar waarmee hij zijn planten vervoert aan een verbrandingsmotor. In plaats daarvan die ezel, een witte nog wel, behorend tot de leukste en slimste beesten ter wereld.

Even opzoeken: ezels in het Midden-Oosten, is daar wat mee? Ze dienen er volgens recent onderzoek al sinds de middeleeuwen als trek- en duwkrachten, lang voordat gedomesticeerde paarden hun intrede deden. Ze worden doorgaans niet ernstig mishandeld, al wordt hun bestaan (en dat van hun baasjes) bedreigd door de oprukkende tuktuk en in het slepende conflict tussen Israël en Palestina zijn ezels weleens gebruikt als wandelende bommen – oké, stoppen. Kijk dat blauw nou.

De man die de foto nam heet Mohammed Abed. Hij is een Palestijnse fotograaf die opgroeide in een vluchtelingenkamp en studeerde in Gaza-Stad. Al bijna dertig jaar is hij professioneel werkzaam in het gebied waar de ezels lopen en de kogels vliegen, sinds 2000 voor het internationale persbureau Agence France Press. Hij maakte belangrijke foto’s tijdens de Israëlische aanval op Gaza in 2008/2009, een vergelding voor de raketaanvallen van Hamas. Het Israëlische leger antwoordde met fosforgranaten en Abed legde het vast. Zijn foto’s verschenen in internationale kranten en tijdschriften, ze bezorgden hem een prijs van World Press Photo.

In 2018 raakte de fotograaf voor het eerst in zijn carrière gewond tijdens een gewelddadig treffen tussen Palestijnen en Israëlische soldaten in het noorden van de Gazastrook. Een kogel vloog dwars door zijn rechterbeen heen. Hij schreef er een stuk over op de website van AFP. Het kostte hem maanden om erbovenop te komen, zowel fysiek als geestelijk. Maar hij wilde weer naar buiten, schrijft Abed, hij wilde weer fotograferen, want dat is wat hij het liefste doet.

‘Strijd heeft mijn leven bepaald, maar ik beschouw mezelf niet als een oorlogsfotograaf. Mijn werk is het vangen van leven. In Gaza is niet veel ruimte voor vreugde; ik vind haar des te meer in de fotografie.’

Ik gun Abed deze foto. Het moet een plezier geweest zijn om hem te maken, staand in de zon met zijn kreupele been. Misschien dat daarom de horizon scheefloopt, maar dat geeft niet, dat geeft niet. Mezelf gun ik de foto ook. Er is niets waarvan ik niet blij word, niets waarover ik me zorgen maak. Het enige waar ik mijn hoofd over breek, is die boom. Staat die nu óp de kar of staat-ie erachter?

Dat is alles. Mocht u nog iets te klagen hebben of een misstand ontdekken: ik ben (uiteraard) thuis. Maar de bel doet het niet.

Dit artikel verscheen op 24 oktober 2020 in de Volkskrant.