Totdat haar armen te lang waren. Zo lang heeft Marije Cnossen (33) het kaneelkleurige suède jasje gedragen. Toen kon het echt niet meer en hing ze het in de kast, naast zijn chocoladebruine broertje dat ze nooit gedragen heeft wegens te tuttig. Tenminste vijf jaar lang, haar hele middelbareschooltijd, had ze het tweedehands jasje bijna dagelijks aan gehad, meestal met een bontgekleurde ruitjesbloes, een broek en schoenen die ze kocht in de enige leuke schoenenwinkel in Terneuzen. Het jasje stáát voor die tijd: de tijd van uitproberen, verrassende combinaties maken met de weinige kledingstukken uit haar kast, opvallen niet om het opvallen, maar om haar eigen ideeën te toetsen en te zien waar ze zich prettig in voelde. Het staat ook voor iets anders, een bepaalde overtuiging die vandaag de dag haar leven bepaalt.

Dertien jaar was ze – jong maar al erg stijlvast – toen ze met haar moeder op de markt in Terneuzen rondstruinde en een kraam met vintagekleding ontdekte. Daar hingen de twee jasjes: eenvoudig, merkloos, met een vleugje jaren zeventig en een beetje vorm door de prinsessennaad over de borst. Cnossen trok vooral dat ene exemplaar aan, voelde het zachte suède, bewonderde de kleur (kaneel, mosterd, butterscotch, gemberkoekjesbruin – of welke naam je er dan ook aan wil geven) en wist: dit is echt iets bijzonders. Dat is het mooie van het ontdekken van vintage, zegt Cnossen: het is als parelduiken. Je zoekt en zoekt, gaat door zeeën van afgedankte, vale en versleten stof om dan ineens, diep weggestopt, iets te zien glinsteren. Een kleur die je hart sneller doet kloppen. Een bepaald stiksel. Kwaliteit. Wat ze zag op die markt in Terneuzen was het begin van een levenslange liefde voor gedragen kledingstukken en de levensstijl die daarmee te maken heeft – ook al kon ze dat toen nog niet weten.

Twintig jaar later heeft Cnossen haar eigen vintagekledingwinkel in het hartje van Haarlem. Vintage Curators heet het en zo ziet het er ook uit: hier sorteert iemand met verstand van zaken, een soort museumconservator, de kleren op kleur, hangt dikke wollen jaren zeventig mannenbroeken met strakke naden naast fijne zijdeachtige bloesjes met ruches en maakt van partijen oude designerstoffen (onder meer van Dries van Noten) nieuwe ontwerpen. Het is alsof je door een tentoonstelling loopt. Al voelt het combineren van vintagekleding met moderne stukken voor Cnossen eerder als het maken van een gerechtje. Ze gaat uit van één hoofdingrediënt en daar zoekt ze steeds nieuwe en verrassende smaakcombinaties bij.

Wat opvalt aan de rekken met kleding in de winkel: de kleur van haar oude jasje komt steevast terug, als een rode draad, maar dan kaneelkleurig. Cnossen glimlacht. Ze laat de binnenkant van het oude kledingstuk zien, waar onopvallend een stukje van de stof uit de omgeslagen zoom is geknipt. Toen ze na de kunstacademie in Rotterdam bij het Nederlandse merk Vanilia werkte als accessoiremaker ontwierp ze een tas en die moest gewoon die kleur hebben.

Het was de tijd dat ze zich in het hergebruik van spullen begon te verdiepen. Tijdens een stage in Parijs had ze een simpel zwart hemdje gekocht, waarvan de bandjes waren afgezet met kraaltjes. Het was een mooi ding, keurig en met veel zorg afgewerkt, ongetwijfeld met de hand. Ze was blij toen ze het vond. Toch baarde de lage prijs haar zorgen: een paar euro voor zoiets fijns? Dat kon gewoon niet, daar was iemand de dupe van geworden. Ze voelde zich aangesproken – dit was ook háár probleem – en langzaam begon ze haar manier van leven om te gooien. Sinds ruim drie jaar koopt ze geen nieuwe kleren meer, alleen tweedehandse, en draagt ze op wat zich in haar kledingkast bevindt. Wat ze vroeger op de middelbare school al moeiteloos deed, inventieve combinaties maken met oude en nieuwe stukken, dagelijks een nieuw gerechtje maken – daar ging Marije Cnossen naar terug.

Voor het vertellen van dit verhaal had ze ook het zwarte hemdje kunnen kiezen. Ze heeft het altijd bewaard, als een herinnering en als waarschuwing. Maar het kaneelkleurige jasje voelt beter. Het is de tegenpool van het hemdje, een positieve katalysator voor een leven dat haar nu past als – nouja, als een jas. Ook al zou ze zich er met geen mogelijkheid meer kunnen in wurmen.

Vintage Curators. Kleine Houtstraat 20, Haarlem.

Dit kledingstuk verscheen in Harper’s Bazaar, juli/augustus 2017. Fotografie: Alexandra Brand.