Graag ga ik hier even een stukje terug in de tijd, in de hoop dat u het zich nog kunt herinneren. In de week waarin in Nederland nota bene heftig werd gediscussieerd over het thema van de komende Boekenweek, ‘De moeder de vrouw’, verschenen in de media twee foto’s van publieke vrouwen die wat symboliek betreft niet méér konden verschillen dan ze deden. Aan de ene kant van het spectrum: Melania Trump. Die droeg tijdens een bezoek aan een migrantenopvang in Texas, waar kinderen gescheiden van hun ouders in kooien waren gestopt, een jas met op de achterkant in witte koeienletters de tekst ‘I really don’t care, do u?’. Aan de andere kant: Jacinda Ardern in een hagelwitte top, met naast zich haar vriend Clarke Gayford, in een door de Australische media bejubelde ‘dad cardie’ (een gemoedelijk wollen vadervest met Aztekenpatroon), en in haar armen pasgeboren dochter Neve, met groen mutsje.

AP Photo/Andrew Harnik

Photo / Getty Images

Jacinda Ardern is de 37-jarige premier van Nieuw-Zeeland. Die beviel op 21 juni van een meisje en hoewel dat in het grote geheel der dingen vrij normaal is – zelf ben ik bijvoorbeeld ook weleens van een meisje bevallen – was de gebeurtenis tegelijkertijd wereldnieuws. Op Ardern wordt, net als op Melania Trump en elke andere publieke vrouw, hevig gelet. Toen de leider van haar sociaaldemocratische Labour-regering aankondigde dat ze zwanger was, verscheen op haar Wikipedia-pagina onmiddellijk de opmerking dat zij, na de Pakistaanse premier Benazir Bhutto, de tweede premier zou zijn die ‘in functie’ zou gaan bevallen. ‘Van een kind’, stond erbij, opdat we niet dachten dat het een chihuahua zou worden. En toen Ardern en Gayford zich meldden in het ziekenhuis in Auckland, verzamelde zich daar een batterij aan fotografen op de stoep, wachtend op het moment dat de populaire premier als kersverse moeder naar buiten zou komen.

Daar was ze dan. En alles was perfect. Haar warme, brede lach, dat groene hoofdje tegen haar maagdelijk witte borst, de verlegen nieuwbakken vader die eerder al bekend maakte dat hij fulltime voor Neve zou gaan zorgen, en dan die naam: Neve Te Aroha Ardern Gayford, die ‘sneeuw’ betekent én ‘helder’ én verwijst naar de Mãori-geschiedenis van Nieuw Zeeland én naar de plek waar Ardern vandaan komt én natuurlijk naar de gelijke verhouding tussen man en vrouw – en dat gooide die net bevallen premier er in prachtige volzinnen uit tijdens het persmoment in het ziekenhuis. Het was nogal een contrast met Melania, de koele kinderhater aan de andere kant van de wereld.

Inhoudelijk kon je de twee situaties natuurlijk niet echt met elkaar vergelijken. Degene die zich in een vuil politiek steekspel bevindt is wat beeldvorming betreft kwetsbaarder dan degene die trots haar pasgeboren kind laat zien. Had Melania die dag iets anders aangetrokken dan dat krankzinnige jasje, ze was er waarschijnlijk ook niet mee weggekomen, omdat ze op dat moment werd gezien als een vertegenwoordiger van een mensonterend beleid.

Ik zocht naar een foto waarop Ardern net zo goed de mist in had kunnen gaan. Bepalen wat je draagt tijdens officiële gelegenheden is altijd een risicovolle onderneming, voor je het weet sta je in de ogen van anderen ineens aan de verkeerde kant van de geschiedenis. Zo had het goed fout kunnen gaan toen de Nieuw-Zeelandse premier in april van dit jaar, hoogzwanger, een bezoek bracht aan Buckingham Palace en Koningin Elizabeth begroette in een traditionele Mãori-cape, terwijl ze zelf niet-Mãori is. Maar waar Melania Trump het toch niet in haar hoofd zou moeten halen om in een soortgelijke situatie een Indiaanse verentooi te dragen, daar bleef in dit geval de ophef uit. Sterker nog: in plaats van Ardern te beschuldigen van ongerechtvaardigde culturele toe-eigening, waren de Mãori (opgetekend door The Guardian) trots op hun premier.

Victoria Jones – WPA POOL/GETTY IMAGES

Nu kwam die lieve foto van haar jonge gezin er nog eens bovenop, per ongeluk perfect getimed na het debacle met de jas van Melania. Mooier dan dit werd het niet, fotografisch gezien dan: twee corresponderende beelden in één week, en het ene was het volmaakte negatief van het andere.

Dit artikel verscheen op 6 juli 2018 in de Volkskrant. Er werd ook een filmpje van gemaakt: zie hier (even scrollen).

Animatie van Iris Frankhuizen uit de video van Lisette Spiegeler voor de Volkskrant online, 2018