Het was tijdens een evenement van de Stichting Kinderen Kankervrij (KiKa), een paar jaar geleden, dat Tineke Meester zich weer eens realiseerde hoe belangrijk het is om anderen een compliment te maken. Ze was gevraagd iets leuks te organiseren voor zieke kinderen en daarom zat ze in een tuinhuisje, verkleed als waarzegster. Ze droeg een fladderend gewaad en in haar lange haren zat een bloem. Voor haar op tafel stond een grote glazen bol. Er kwam een moeder binnen met een ziek kind. Nadat Meester haar toneelstukje had opgevoerd, zei ze tegen de moeder: ‘Wat ziet u er mooi uit’. De vrouw begon spontaan te huilen. ‘Toen dacht ik: zie je wel. Ieder mens heeft het nodig om dat af en toe te horen.’

Tineke Meester (‘ik voel me 38’) is er één van acht kinderen en de helft van een twee-eiige tweeling. Het maakt dat ze weet hoe het is om je los te maken van de rest, terwijl je er tegelijkertijd bij wil horen. Hoe het voelt om altijd anders te willen, te moéten zijn, terwijl je ook graag lof en aandacht krijgt.

Ze zit aan tafel in haar gezellige huiskamer in het Noord-Hollandse Venhuizen, een slanke verschijning met zwart omrande ogen, loshangend, hennarood haar, grote kleurrijke sieraden en een enkellange, gebloemde schortjurk. Een vrouw die al het grootste deel van haar leven door anderen omschreven wordt als ‘paradijsvogel’ en ‘apart’, maar ook weleens, toen ze volledig in het paars gekleed was, als ‘heks’. Die ooit met Sint Maarten hartelijk moest lachen om een jongen aan de deur, die uitriep: ‘Wat leuk dat u verkleed bent!’ en meteen, tot schaamte van haar jongste dochter, antwoordde: ‘Maar zo zie ik er altijd uit’.

Nooit heeft ze zich naar eigen zeggen iets aangetrokken van de opmerkingen en de blikken die ze krijgt naar aanleiding van haar flamboyante, excentrieke voorkomen. ‘Daar sta ik boven. Mensen zouden gewoon een beetje verder moeten kijken en niet te veel op het uiterlijk af moeten gaan. Gelukkig ben ik een sterke vrouw; ik weet wie ik ben. En ik doe heel veel voor andere mensen’, zegt Meester. Al een heel leven doet ze vrijwilligerswerk. Ze organiseert kinderfeestjes in haar atelier, waar ze beelden en schilderijen maakt, en stampte lang geleden een kinderopvang uit de grond, waar Venhuizen nog altijd dankbaar gebruik van maakt. Ze bedoelt maar: een heks is ze bij lange na niet.

‘Ik zou natuurlijk kunnen denken: dan maar een spijkerbroek en een trui en mijn haar grijs. Maar nee, dan ben ik het niet. Dat bén ik het gewoon niet.’

Ze is altijd anders geweest. Anders dan haar tweelingzus, die wel een béétje begreep waarom Tineke aantrok wat ze aantrok, maar zich toch liever schikte naar wat hun ouders hun kinderen van jongs af aan hadden ingeprent: dat je niet teveel moest opvallen. ‘Wat zullen de buren wel niet zeggen’, was een veelgehoorde uitspraak thuis in Drenthe. Ze herinnert zich nog goed hoe ze eens, ze was een jaar of dertien, met gelakte nagels naar huis kwam fietsen. Een vriendinnetje had het spul bij haar opgedaan en de hele weg naar huis hield ze haar handen zo, dat iedereen haar mooie rooie nagels kon zien. Maar thuis zei haar vader: ‘Zo ga je niet naar school’. Hij pakte de gereedschapsvijl en schaafde net zolang tot er geen flintertje lak meer te bekennen was.

Ze vertelt het laconiek. En ze haast zich daarna te zeggen dat ze uit een warm gezin komt, met hardwerkende ouders, en broers en zussen die altijd voor elkaar klaarstonden (en nog steeds staan). Bovendien was ze ‘geen makkelijk kind’. Alleen, tja – ze vond het weleens moeilijk dat niemand haar ooit complimenteerde met haar zelfgemaakte, uitbundige outfits.

‘Ik dacht dat mijn moeder, die altijd alles zelf maakte, het leuk zou vinden, toen ik ook begon te naaien en zelf sieraden ging maken, nadat ik op mijn zeventiende het huis uit was gegaan. Maar dat was niet zo. Nee, elk weekend dat ik terugkwam, was het weer: je lippen zijn te rood, je ogen zijn teveel opgemaakt, je oorbellen zijn te lang, je haar moet anders, je hakken zijn te hoog. Het was nooit goed. Dat vind ik toch jammer. Ja.’

Zelf heeft ze zich ook altijd intensief bemoeid met de kleding van haar eigen vier kinderen, maar dan precies de andere kant op: hun kleren konden haar niet opvallend genoeg. Soms ging ze daarin misschien een tikkeltje te ver, ja, dat zou best wel eens kunnen. Alles moest ‘matchen’, dat wil zeggen dat hun kleren onderling bij elkaar moesten passen, maar ook bij die van haar. En alles moest op kleur. Meestal legde ze ’s avonds drie setjes zelfgemaakte kleren klaar, waaruit de kinderen dan zelf hun keuze konden maken.

‘Ja, ik was echt wel een moeder die vond dat haar kinderen er leuk uit moesten zien. Een heleboel ouders laten zich gewoon meeslepen door wat hun kinderen willen. Dan lopen die kleintjes in korte broeken en met rubberlaarzen over straat, of met haar voor hun ogen. Dat vind ik niet kunnen. Je kunt best wel richtlijnen aangeven.’

Inmiddels is ze, nu haar kinderen volwassen zijn, terughoudender in haar commentaar geworden, zegt ze. ‘Je mag het natuurlijk nooit opdringen. Eén van mijn dochters is zo gevoelig. Als ik tegen haar zou zeggen dat ik haar kleren niet mooi vind, doet ze ze nooit meer aan. Dus dan zeg ik niks.’

Zelf draagt ze immers ook al haar hele leven precies wat ze wil. Al houdt ze af en toe heus wel rekening met de smaak van haar broers en zussen in Drenthe. Onlangs droeg ze een lange wollen paarse jurk, die van haar inmiddels overleden tweelingzus is geweest. ‘Ik dacht: ik doe geen schortjurk aan, ik doe die paarse jurk aan. Ik had er wel rode knopen op gezet, maar verder zag ik er onopvallender uit dan normaal. Nou, mijn zussen zeiden niks. Maar mijn oudste broer gaf toch ineens een compliment, hij zei: Je ziet er goed uit.’ En daar zit Tineke Meester dus nog altijd een beetje om te glunderen.

 

Dit artikel werd op 9 december 2015 gepubliceerd in de Volkskrant.