Er hoort een soundtrack bij dit stukje. Hij bestaat uit één liedje en ik geef u nu de kans om dat liedje op te zetten. Zoek onder ‘Madonna’ naar Who’s That Girl. Daarna mag u verder lezen.
Kodak bestaat 125 jaar. Kodak, ja inderdaad: dat stokoude fotobedrijf dat al jaren op de rand van de afgrond balanceerde, vorig jaar faillissement aanvroeg en nu toch, in afgeslankte vorm, een doorstart gaat maken, nog immer vechtend tegen de concurrentie en de onstuitbare opmars van de digitale fotografie. Je zou het bijna vergeten, maar die niet te benijden multinational kende ook betere tijden. En nu wil ik niet flauw doen, maar dat waren toevallig wel de tijden dat het gezicht van het visionaire Kodak werd bepaald door: een vrouw.
Whooo’s thaaat giiiirl?
Nou simpel: de Kodak Girl. Toen George Eastman uit Rochester, de grondlegger van Kodak, in 1888 het patent op zijn ‘lichtgewicht’ fotocamera met fotorolletje aanvroeg, draaide de marketingmachine in zijn hoofd al op volle toeren. Hoe zou hij die camera en al die andere fotografische slimmigheden die hij van plan was, de nog lichtere Brownie bijvoorbeeld, die instant foto’s kon maken – hoe zou hij die aan de man gaan brengen? Het antwoord diende zich snel aan: door zich op diens vrouw te richten.
Dat was slim. Eastman stelde vanaf het prille begin scherp op twee dingen: het stimuleren van de alledaagse amateurfotografie en het vergroten van het bedieningsgemak. Vrouwen waren de ideale doelgroep; zij waren immers de spil van huis, tuin en keuken, én slim genoeg om de makkelijkste camera’s ter wereld te bedienen. Tel uit je winst. En winstgevend werd het. De Kodak Girl, in de eerste advertenties nog een illustratie, later een gefotografeerde jonge vrouw, bleek een succes. Ze werd de meest effectieve reclamecampagne uit de koker van Kodak.
Logisch. De Kodak Girl, geesteskind van de eeuwig vrijgezelle Eastman, was jong, aantrekkelijk en had gevoel voor mode. De Engelse versie was herkenbaar aan haar elegante gestreepte jurken, de Amerikaanse had een uitgebreidere garderobe. Maar dat was niet alles. Behalve het charmante onderwerp van de advertentiefoto’s was de Kodak Girl zelf ook fotograaf, een unieke combinatie die zowel mannen als vrouwen trok. Mannen adoreerden haar, vrouwen wilden haar zijn. Want de Kodak Girl bekommerde zich om haar gezin en legde zorgzaam de eerste stapjes en verjaardagen vast, maar ze kon ook met haar Brownie onder de arm in de auto stappen om er in haar uppie een dag op uit te gaan.
Officieel regeerde de Kodak Girl tot halverwege de jaren twintig. Maar Kodak bleef daarna actieve mooie vrouwen inzetten voor zijn reclamecampagnes. Tot het einde van de jaren tachtig ongeveer. Toen moesten ze ineens hun toestel inleveren en alleen maar lief ‘cheese’ zeggen. En hee, halverwege de jaren negentig leed Kodak voor het eerst verlies. Zo goed in vooruitkijken en dat zagen ze niet aankomen? Stom hoor.
Light up my life, so blind I can’t see.
Light up my life, no one can help me now.
Now, whooo’s thaaat giiiirl?
Gepubliceerd op 25 oktober 2013 in de Volkskrant
George Eastman was een filantroop. Hij was genereus ten opzichte van zijn werknemers, die hij liet delen in de winst van Kodak, en hij gaf geld aan verschillende non profit-instellingen op het gebied van fotografie. Opmerkelijk was zijn voorkeur voor tandartspraktijken. Op de vraag waarom hij op zijn financiële steun konden rekenen, antwoordde Eastman: ‘ Het is een medisch feit dat kinderen in hun leven meer kans hebben op een beter uiterlijk, een betere gezondheid en meer kracht wanneer hun tanden, neus, keel en mond goed worden verzorgd tijdens die cruciale kindertijd.’