Dames en heren, welkom op de tweede editie van fotobeurs/festival Unseen, hier op het Westergasfabriekterrein in Amsterdam. Voordat we beginnen met onze rondleiding wil ik u vragen om plaats te nemen op de bankjes in het midden van de Gashouder. Kijkt u omhoog, naar de geweldige constructie van deze ronde fabriekshal, en laat uw ogen dwalen over de 50 stands die in de vorm van taartpunten aan uw voeten liggen. Daar is het fotografiegeweld waar we ons dadelijk in zullen storten. Maar wacht nog even.

Een fotobeurs is niets zonder mensen. Galeriehouders, organisatoren, museumconservatoren, uitgevers, verzamelaars, mensen met boodschappenlijstjes en prijzen in hun hoofd – allemaal zitten ze met onzichtbare touwtjes aan elkaar vast. Zorg dat u daar niet over struikelt. Oja, je hebt hier ook fotografen, dat zijn eigenlijk degenen die alles mogelijk maakten. En er zijn mensen zoals u en ik, die niet perse willen kopen (hoewel aan het begin van het beursterrein een glazen kas staat met werken voor onder de 1000 euro), maar gewoon op zoek zijn naar mooie, ontroerende en betekenisvolle projecten.

Toegegeven, het kostte even wat moeite om die te vinden. Het is geen geheim dat de bedenkers van Unseen, een fris initiatief van fotografiemuseum Foam, communicatiebureau Vandejong en culturele schakel Platform A, vooral geïnteresseerd zijn in hippe fotografie die dicht tegen beeldende kunst aan zit, maar dit jaar is er wel heel veel bedachte, driedubbelovergehaalde meta-fotografie te vinden. Het lijkt alsof sommige fotografen van gekkigheid niet meer weten wat ze moeten doen. Ze knippen, naaien, plakken felgekleurde stippen, steken siervuurwerk af en trekken de hele goocheldoos aan jarentachtig-effecten open. Die fotografie heb ik, voor uw gemoedsrust, even overgeslagen.

We stomen meteen door naar de parels op de beurs. Hier is er een: de stand van Van Zoetendaal Collections, een prachtige opstelling rond het thema ‘textiel’, waarin werk van Johannes Schwartz en Harold Strak wordt gecombineerd met oude, anonieme glasnegatieven van doodgewone kledingstukken uit de Libelle. Verderop, bij Stevenson uit Zuid-Afrika, hangt het nieuwste werk van Viviane Sassen, dat ze maakte in Suriname. Het zijn herkenbare Sassenfoto’s, grafisch en strak, maar ze ogen ook losser dan normaal, iets dagboekachtiger en intiemer, wat wordt versterkt door hun fijne, kleine formaat.

Nieuw dit jaar zijn de vier niches aan de buitenzijde van de cirkel met galeriestands. Die werden gereserveerd voor bijzondere fotografen- en kunstenaarsinitiatieven: Lucid-Ly (Londen), Melk (Oslo), Polly’s Picture’s Show (Amsterdam) en Nest (Den Haag). Laatstgenoemde presenteert mooi bedachtzaam werk van Dominique Teufen, werk dat in al zijn zeldzame geconcentreerdheid doet denken aan dat van Indre Serpytyte. Haar foto’s van houten maquettes van voormalige KGB-huizen in Litouwen zijn te vinden bij Paradise Row, een stand waarvoor we de gashouder moeten verlaten en doorsteken naar het tegenover gelegen Transformatorhuis. Sla daar ook het werk van Anna Vogel (bij Conrads) niet over. Ook zij sloeg aan het knippen en plakken, maar op een manier die inhoudelijk beklijft.

Hier eindigt deze tour. Grasduint u vooral op eigen houtje verder, kievietseieren genoeg. Voor wie dat moeilijk vindt: daar, waar nu die vuurpijlen de lucht ingaan, start zo de Tegenovergestelde Rondleiding, voor weer een ander perspectief op Unseen. Tot volgend jaar!

Unseen Photo Fair. T/m 29 september op het Westergasfabriekterrein, Amsterdam.

Voor het hele festivalprogramma: unseenamsterdam.com

Gepubliceerd op 27 september 2013 in de Volkskrant

© Dominique Teufen: Office day dreaming, 2011. Te zien bij Nest